Waar blijft de economische taskforce met ondernemers én
experten?
Zo kan de economische schade beperkt worden én een snelle
economische relance bewerkstelligd.
Zo kan de economische schade beperkt worden én een snelle economische relance bewerkstelligd.
Als gevolg van de CORONA-crisis ligt onze economie compleet stil. Een zware recessie lijkt nabij. Nu reeds is er nauwelijks inflatie én de rentevoeten flirten met de 0%. In dit opzicht is volgende vraag legitiem: Stevenen we niet eerder af op een nooit geziene depressie met zware deflatie?
We spreken van een economische recessie wanneer de economische activiteit op een relatief lange termijn vertraagt. Met name wanneer het Bruto Binnenlands Product (BBP) twee kwartalen na elkaar daalt. Dit zet steevast een keten van negatieve gevolgen in gang: Bedrijven reorganiseren en ontslaan werknemers, de winsten dalen en de werkloosheid stijgt. Hierdoor komen ook de overheidsfinanciën onder druk want de overheid kan minder belastingen en sociale bijdragen innen.
Een economische depressie is nog diepgaander. De toestand is desastreuzer en veroorzaakt een langere periode van lagere productie en consumptie.
Voor een gezonde economie is een lichte vorm van inflatie gezond. Het moedigt de consumptie en de economische groei aan. Het tegenovergestelde van inflatie is deflatie. De prijzen zakken dan in elkaar omdat er onvoldoende consumptie is. Bovendien dreigt een verdere neerwaartse spiraal omdat consumenten verwachten dat – gezien de crisis – prijzen nog verder zullen dalen en zij dan ook aankopen uitstellen.
Deflatie en depressie zijn dus zéér nefast voor de economie. Een dergelijk scenario moet absoluut vermeden worden. Gezien de reeds lage inflatie moet de overheid onmiddellijk aan de burgers en ondernemers een helder plan voorleggen om paniek te vermijden. Alle economische actoren moeten overtuigd worden dat er een reeks van goede maatregelen worden genomen. Hierdoor komen ze tijdens de CORONA-crisis niet in de miserie terecht. Behoud van koopkracht zal samen met een sterke post-Corona relance primordiaal zijn!
Eindeloos geld is er niet en de Belgische begroting staat er, in vergelijking met Nederland en Duitsland, niet goed voor. Toch moet de overheid nu voluit zo gericht mogelijk stimuleren, gewoon omdat de economische schade anders nog veel hoger zal zijn.
We spreken van een economische recessie wanneer de economische activiteit op een relatief lange termijn vertraagt. Met name wanneer het Bruto Binnenlands Product (BBP) twee kwartalen na elkaar daalt. Dit zet steevast een keten van negatieve gevolgen in gang: Bedrijven reorganiseren en ontslaan werknemers, de winsten dalen en de werkloosheid stijgt. Hierdoor komen ook de overheidsfinanciën onder druk want de overheid kan minder belastingen en sociale bijdragen innen.
Een economische depressie is nog diepgaander. De toestand is desastreuzer en veroorzaakt een langere periode van lagere productie en consumptie.
Voor een gezonde economie is een lichte vorm van inflatie gezond. Het moedigt de consumptie en de economische groei aan. Het tegenovergestelde van inflatie is deflatie. De prijzen zakken dan in elkaar omdat er onvoldoende consumptie is. Bovendien dreigt een verdere neerwaartse spiraal omdat consumenten verwachten dat – gezien de crisis – prijzen nog verder zullen dalen en zij dan ook aankopen uitstellen.
Deflatie en depressie zijn dus zéér nefast voor de economie. Een dergelijk scenario moet absoluut vermeden worden. Gezien de reeds lage inflatie moet de overheid onmiddellijk aan de burgers en ondernemers een helder plan voorleggen om paniek te vermijden. Alle economische actoren moeten overtuigd worden dat er een reeks van goede maatregelen worden genomen. Hierdoor komen ze tijdens de CORONA-crisis niet in de miserie terecht. Behoud van koopkracht zal samen met een sterke post-Corona relance primordiaal zijn!
Eindeloos geld is er niet en de Belgische begroting staat er, in vergelijking met Nederland en Duitsland, niet goed voor. Toch moet de overheid nu voluit zo gericht mogelijk stimuleren, gewoon omdat de economische schade anders nog veel hoger zal zijn.
De eerste ondersteuning kwam snel …
De beslissing tot onmiddellijke en tijdelijke algemene invoering van technische werkloosheid wegens overmacht voor alle werknemers van handelszaken die verplicht moeten sluiten is een eerste goede maatregel. Iedereen (intussen bijna 1 miljoen burgers) valt terug op een vervangingsinkomen van 70% van zijn brutoloon aangevuld met een bescheiden forfait.Zelfstandigen die hun handelszaak verplicht moeten sluiten (de zogenaamde niet-essentiële handel) krijgen een forfaitaire premie. Men krijgt ook uitstel voor betaling van sociale bijdragen, BTW en belastingen.
België betaalt dit met schuld welke later moet terugbetaald worden. Gelukkig maakt België deel uit van Europa welke er zich toe engageert de rente langere tijd verder laag te houden zodat het ook doenbaar zal blijven de schulden af te bouwen. Landen zoals Nederland en Duitsland hebben een betere uitgangspositie en hebben in betere tijden een buffer aangelegd die ze nu kunnen aanwenden. Hopelijk leert België uit de crisis om wanneer het terug beter gaat hetzelfde te doen.
Nu kan en mag men niet op de rem gaan staan en Europa is dezelfde mening toegedaan. Europa maakte via de ECB een gigantisch bedrag van 750 miljard euro vrij om de Europese economie te ondersteunen (door inkoop van obligaties/schulden van overheden en bedrijven om de rente laag te blijven houden).
… maar volstaat niet.
Gedurende de CORONA-crisis gaat voor de handelszaken met een opgelegde sluiting de omzet naar nul. Dit heeft een zware negatieve impact op het BBP waardoor de overheid inkomsten misloopt.
In bepaalde sectoren is die omzet compleet weg en komt er later geen inhaalbeweging. Wie nu zijn reis of uitstap naar restaurant/café, etc… annuleert zal op later tijdstip zijn gemiste uitstappen niet terug inlopen. In bepaalde sectoren kan er wel sprake zijn van een inhaalbeweging. Wie gestart was met zijn nieuwbouw doet na de crisis verder of haalt later terug zijn bouwplannen boven.
In deze context zou idealiter elke burger onmiddellijk én maximaal moeten gecompenseerd worden voor zijn inkomstenverlies (en niet slechts 70%) en zou dit dus ook het geval moeten zijn voor de bedrijfsleiders (en niet een te beperkt overbruggingsrecht waarbij geen rekening wordt gehouden met het huidige bruto-loon).
Voor de tijdelijke werklozen heeft men gelukkig al een sterke vereenvoudiging doorgevoerd en voorziet men ook in een voorschottensysteem.
Wat betreft de zelfstandigen zal de uitbetaling pas met vertraging gebeuren. Hierdoor zijn ze aangewezen op het vragen van uitstel van betaling bij overheidsinstanties, sociale verzekeringskas, wat helaas gepaard gaat met heel veel papierwerk.
Waarom werd/wordt voor de zelfstandigen geen UNIEK ONDERNEMINGSLOKET CORONA-crisis geïnstalleerd met één uniek aanvraagformulier en eenvoudige procedures voor onmiddellijk betaling van tussenkomsten of zo nodig voorschotten? Dit is een gemiste kans en wordt problematisch, zeker wanneer de crisis onverhoopt langer duurt.
De economie maximaal draaiende houden
Tengevolge van de verstrenging van de maatregelen, maar ook omdat de economische activiteit zwaar terugviel, hebben veel zelfstandigen en ondernemers niet langer risico’s willen nemen door hun personeel op hun normale werkplek aan het werk te laten. Wie over onvoldoende technische infrastructuur voor thuiswerk beschikt heeft dan ook eerder zijn werknemers volledig technisch werkloos geplaatst.Anderzijds ontstaat een gigantisch probleem bij de kritische essentiële sectoren zoals gezondheidszorg, retail/supermarkten, apotheken, poetsdiensten, taxi- en koerierdiensten voor personenvervoer en thuislevering. Die sectoren komen handen tekort en botsen op de bestaande muur van regelgeving. Zo mogen tijdelijk werklozen geen enkele andere activiteit uitvoeren of verliezen hun uitkering. Niet alle zelfstandigen mogen deontologisch iets anders doen of zijn kleine onderneming zonder BTW nummer, of niet aangemeld bij de KBO voor andere activiteiten, etc….
Om die crisis zo kort mogelijk te houden dienen de kritische sectoren maximaal ondersteund te worden. Een oplossing welke snelle implementatie toelaat is de creatie van een FLEXI-JOB CORONA-variant waarbij al wie het wenst, ongeacht zijn statuut, deeltijds of voltijds regime, ook gepensioneerden onbeperkt kunnen helpen bij de kritische sectoren.
Deze FLEXI JOBS CORONA zijn een welkome en essentiële hulp en nodig om maximaal levens te helpen redden. Zij dragen tevens bij aan de groei van de koopkracht. Hoe sneller de crisis opgelost geraakt, hoe beter voor de begroting. Hoe meer koopkracht, hoe meer consumptie en verbetering van de economische groei.
Laat ons dan ook niet alleen alle medewerkers uit de zorg en andere kritische sectoren gewoon bedanken. Zij verdienen ook minstens een financiële beloning door bijvoorbeeld alle gepresteerde overuren bruto=netto uit te betalen zonder implicatie op het aanslagbiljet.
Ondernemingen verdienen bijkomende aandacht
Quasi alle maatregelen die worden voorgesteld om de ondernemingen zuurstof te geven zitten in de categorie “uitstel van betaling”. Gevolg: een gigantische papierslag, diverse te volgen procedures én een waaier van termijnen. Bovendien vergt dit nog eens een enorme tijdsbesteding van de ondernemer, zijn boekhouder en de ambtenaren die alle dossiers zullen moeten behandelen.
Waarom niet de banken verplichten hun verhoogde buffers in te zetten om hun cliënten ineens van voldoende zuurstof te voorzien middels het toestaan de kapitaalaflossingen van kredieten met 6 maand tot 12 maand te verlengen. Voor normaal functionerende ondernemingen (zonder bijzondere status faling of onderneming in moeilijkheden) en zonder achterstand met kredieten op het moment van het uitbreken van de CORONA-crisis zou men overbruggingskredieten of kasfaciliteiten kunnen voorzien die zonder risicokost voor de ondernemer door de overheid gewaarborgd worden.
Door onmiddellijk een voldoende lange termijn te voorzien krijgen de ondernemers na de CORONAcrisis de kans de rug te rechten en zich volledig te focussen op de relance van de economie. We vermijden hiermee ook dat een dreigende complete administratieve chaos triestige realiteit wordt.
Een forse economische relance bewerkstelligen
De huidige crisis is een momentum om eindelijk werk te maken van een grondige flexibilisering van onze arbeidsmarkt.Nu velen er in geslaagd zijn om vanuit home-office te werken kunnen wij deze gewoonte beter bestendigen. Het zal de files alvast inkorten. Het herdenken en beperken van de papierwinkel en het stroomlijnen van de fiscale gevolgen (belastingforfait of voordeel alle aard?) kan best starten.
Laat ons overal flexibele werkregimes toelaten met flexibele werktijden en verplichte stamtijden die tussen werknemers en werkgevers onder elkaar worden afgesproken. Gezien de vele knelpuntberoepen, moeten alle werknemers op vrijwillige basis overuren kunnen presteren bij hun werkgever. Al wie fulltime werkt, ook de zelfstandige die sociale bijdragen betaalt voor een hoofdberoep, moet elders een flexi-job kunnen aannemen, ongeacht de sector. Wie wil werken moet kunnen werken en mag als aanmoediging niet belast worden op zijn extra prestaties die altijd bruto=netto uitbetaald worden.
Het statuut van flexi-job kan ook de regelgeving rond jobstudenten vervangen. Wie student is moet onbeperkt flexi-jobs kunnen doen. Wil de overheid een bepaalde doelgroep aanmoedigen, dan kan dit door de solidariteitsbijdrage te differentiëren tussen een bandbreedte van 5% (bv. studenten) en 25%.
Laat ons ook meteen schoon schip maken met de maaltijd- en ECO-cheques en dit gewoon als een nettobetaling op de loonbrief rekenen.
Of nog, om onze Belgische economie krachtdadig te ondersteunen met verplichte consumptie creëren wij een werknemers eCard waarop de werkgever (die zijn medewerkers extra wil motiveren) maandelijks tot 500 EUR mag storten. Dit wordt gekoppeld aan de verplichting het tegoed binnen het jaar verplicht te besteden bij de Belgische aangesloten retailers én Belgische WebShops. Als dit zou indruisen tegen Europese regels dan kan de kaart gebruikt worden binnen de Europese ruimte maar wie zal interesse hebben om voor de enkele Belgische consumenten daarvoor de ICT-investeringen te doen?
En waarom laten we ons niet inspireren door Ierland waar men de economische relance heeft bewerkstelligd door in te zetten op zeer lage bedrijfsbelastingen.
We kunnen er niet om heen, Europa wil komaf maken met heel wat aftrekmogelijkheden en uitzonderingsregimes. Een duidelijke belastbare basis voor alle ondernemingen is de basisgedachte. Ieder land berekent de belastbare basis volledig identiek. Met volstrekte vrijheid over het percentage van de vennootschapsbelasting. Op vandaag zit België met 25% op het Europees gemiddelde. Hoger gaan, zou bedrijven naar het buitenland doen verhuizen. Door lager te gaan kunnen bedrijven en extra inkomsten voor de overheid aangetrokken worden.
Er zijn meerdere economische argumenten die pleiten voor een afschaffing van de vennootschapsbelasting. Zo argumenteerde Lord Lawson, Minister van Financiën onder Tatcher, dat de vennootschapsbelasting binnen Europa obsoleet geworden was, alleen al vanwege het feit dat grote ondernemingen (multinationals) die belasting niet betalen en dat daardoor de KMO’s onaanvaardbaar gediscrimineerd worden. Maar ook de oneerlijke concurrentie tussen bedrijven, alleen omdat ze veel of weinig van belastingaftrek kunnen profiteren, zou verdwijnen. Tevens zouden overdraagbare verliezen geen nut meer hebben. Het wordt ook allemaal veel minder complex, rulings zijn niet meer nodig en aftrekposten kunnen verdwijnen. En, zijn de ondernemingen niet de motor van onze economie? En nog, finaal worden de winsten toch belast (Roerende Voorheffing) bij uitkering?
Het aandeel van de vennootschapsbelasting in de overheidsinkomsten wordt zwaar overschat. Uiteindelijk komt dit in België neer op ca. 7% of ca. 3% van het BBP. In Ierland had men de moed te zakken tot 12,5% en de begroting klopt terug…
En waar blijven wij met onze ambitie om in plaats van op de rem te gaan staan voor investeringen in innovatie om de omslag te maken naar een groene economie, het digitale tijdperk en onze klimaatdoelstellingen te behalen? Onze ambitie moet zijn om hier aan te sluiten bij de top binnen Europa. Laat ons de 250 miljard gebruiken welke de Belgen zonder interest op hun spaarboekje hebben staan om zoals in de jaren ’80 Belgen in ECO-Beleggingsfondsen te doen beleggen van “ECO Belgium” waarbij de overheid garant staat voor de kapitaalbescherming van de inleg en vrijstelling verleent van alle beurs- en andere taksen. Of wel laten een win/win lening toe tussen vrienden, buren, etc…. voor het investeren in zonnepanelen tegen interest van 2%, met vrijstelling van Roerende Voorheffing, met als waarborg de zonnepanelen zelf. Met de elektriciteitsbesparing kan maandelijks de lening worden afgelost.
Toch geen helikoptergeld?
Het idee omtrent helikoptergeld komt van economist Milton Friedman en dateert van 1969. Hij zag het als middel om de inflatie op te drijven. Helikopter geld betekent dat er grote sommen geld worden gecreëerd en direct onder de bevolking worden verdeeld om de economie te stimuleren. Het is een zeer onconventionele maatregel om de economie ten tijde van deflatie te stimuleren. De strategie moet ervoor zorgen dat consumenten geld gaan uitgeven. Friedman beredeneert vervolgens dat de toegenomen hoeveelheid geld zal leiden tot prijsstijgingen (inflatie)In de politiek staat stimuleringsgeld voor de burger bekend als helikoptergeld. Geld dat als het ware vanuit een helikopter over de massa wordt uitgestrooid.
Trump komt nu met dergelijke populistische maatregel welke in de context van de VS moet gezien worden als een verkiezingsstunt. Het zou veel efficiënter zijn de bevolking (waarvan er velen niet verzekerd zijn) gratis medische hulp te verlenen tegen het CORONA-virus in plaats van iedereen 1.000 dollar te geven.
Maar we moeten het ook niet letterlijk nemen. Als wij de werkende burger voorzien van een belastingverlaging op arbeid kan het wel een efficiënte variant zijn.
Het zal voorstellen regenen om elke Belg een Cheque te geven van 1.000 EUR tot 5.000 EUR. Toch is dit geen efficiënte maatregel. Men moet de steun geven aan de juiste doelgroep, aan mensen die het echt nodig hebben en die het dan ook zullen consumeren. Men kan ook veel structureel veel meer bereiken door nu – wie zich inzet om zoveel mogelijk te helpen – extra met koopkracht te belonen via bruto=netto maatregelen als aanvulling op vervangingsinkomsten.
En er is nog een andere piste voor de relance van de economie: Infrastructuurwerken. Daar hebben wij de laatste jaren teveel op bespaard. Die werken zijn noodzakelijk, ook voor de productiviteit. Daar zouden de politici Europa moeten overtuigen dergelijke investeringen buiten de begrotings-doelstellingen te houden.
Stefaan DURFT – ook in deze Corona tijden – out of the box denken en liberale oplossingen naar voor schuiven. Ten goede van onze economie, onze ondernemers en zelfstandigen en zeker en vast ook elke burger die weet dat onze welvaartsstaat moet belonen wie durft, wil én doet.
Stefaan Nuytten
Kandidaat Voorzitter Open-VLD
www.nuytten.be
stefaan@nuytten.be